czwartek, 29 grudnia 2016

Geny a wychowanie

Trudno się z nim nie zgodzić, choć myślę, że i tak wychowanie ma dużo większe znaczenie. Stosując odpowiednie metody wychowawcze można przynajmniej „łagodzić” jeśli nawet nie „zwalczać” pewne geny (tylko niektórym się po prostu nie chce i łatwiej wtedy wszystko zrzucić na matkę naturę). To pokazuje, że geny to nie wszystko. A do tego, skoro bliźnięta jednojajowe wychowywały się w tej samej rodzinie i środowisku, to oznacza, że nie można powiedzieć, że czego nie wyjaśniają geny, to wyjaśnia wychowanie.


Można by napisać, że geny wpływają na inteligencję – ale wówczas cześć z nas zaniechałaby jakichkolwiek czynności, dążących do rozwinięcia zdolności naszych czy naszych dzieci.

Geny czy wychowanie – co bardziej kształtuje człowieka? W świetle osiągnięć współczesnej nauki nie ma wątpliwości, że podobnie jak inne organizmy ludzi ukształtował trwający miliony lat proces ewolucji. Okazuje się, że na podstawie analizy setek tysięcy drobnych różnic genetycznych, możemy przewidzieć szereg cech psychologicznych człowieka już od jego narodzin. Kłócą się za to od kilkudziesięciu lat o to, ile to jest to “ileśtam”. Jedni uważają, że decydujący wpływ mają geny, inni - że wychowanie i środowisko, w którym dojrzewa dziecko.


Czytaj też: Nie tylko geny. Co jeszcze dziedziczymy po rodzicach?

Osobiście, skłaniam się ku stanowisku, że geny tworzą swojego rodzaju potencjał, warunkują nas w pewnym zakresie i decydują o określonych skłonnościach, ale od środowiska w istotnej mierze zależy, czy dany potencjał się zrealizuje i którą dokładnie drogą przez życie pójdziemy. Pytanie geny czy wychowanie nie jest przedmiotem rozważań jedynie naukowców, ale również zwykłych ludzi dalekich od naukowego teoretyzowania. Bez wątpienia przyczynkiem do tego typu rozważań jest moment wychowania dzieci. Każdy z nas doświadczył chyba sytuacji, w której to jemu bliscy, częstowali go wiedzą w stylu: a to ma po. Nie gadajcie, że to geny i wychowanie.


Spór trwa o wieków, więc ogłaszanie, że został roztrzygnięty raz na zawsze jest zakłamaniem. Ale że roztrzyga się go dla każdego aspektu życia odobno - to fakt. Mi to się jeszcze wydaje, że geny determinują co innego, a wychowanie co innego. Bo wychowanie daje jakieś normy, zasady, obraz świata, ale i poczucie własnej wartości i wiarę we własne siły. Co ma wpływ na nasze cechy osobowości i inteligencję?


A geny to bardziej temperament. Co bardziej kształtuje człowieka: geny czy wychowanie? Od czasów Freuda wierzymy, że rodzice swoim zachowaniem kształtują osobowość dziecka.


Tymczasem w polskich księgarniach pojawiła się właśnie książka Każdy inny autorstwa psycholożki, Judith Harris, której tezy wywróciły współczesną psychologię rozwojową. Niektórzy uważają, że wszelkie różnice orientacji seksualnej między kobietami a mężczyznami mają charakter dużo bardziej kulturowy niż genetyczny. Kobiety częściej niż mężczyźni są biseksualne, zmieniają orientację seksualną i pozostają pod wpływem matek nie z powodów genetycznych lecz społecznych.

Kobiety zachęca się do kontaktu z własnymi uczuciami, natomiast od. Zadziwiająca, naiwna i nieludzka wiara wszystkich socjalistów w moc wychowania przekształciła nasze szkolne lata w męczarnię, a kraj pokryła obozami koncentracyjnymi. U nas wychowuje się wszystkich bez wyjątku, starych i młodych, a wszyscy mają wychowywać się nawzajem. Równość, geny, wychowanie. Stojąc za poglądem, iż geny i wychowanie są bardzo ważne staram się przykładać w wychowaniu dzieci tak tylko jak mogę najbardziej i kierować ich uwagę na rzeczy istotne, pokazywać im świat możliwości- i nie mówię tu o dalekosiężnych podróżach- ale o życiu co dziennym , iż można iść na jakieś spotkanie z innymi.


Geny wywierają wpływ na charakter, ale wychowanie ten charakter kształtuje. Na przykła gdy dziecko utrwala się w przekonaniu, że jest najpiękniejsze, najinteligentniejsze, to będzie pewne siebie, a nawet za bardzo, gdy w genach ma także pewność siebie. Współcześni neuronaukowcy i kognitywiści od dawna wskazują, że pojawiające się w najróżniejszych przypadkach pytanie „geny czy wychowanie”, jest w gruncie rzeczy po prostu źle postawione. Nieważne czy pojawia się ono w tle dyskusji o adopcji, resocjalizacji nieletnich czy ocenie moralnej konkretnych przestępstw. Tagi: kultura, wartości, religia, rodzice, autorytety.


Najlepszym dowodem na potęgę wychowania jest fakt, że osoby po utracie pamięci czy urazach mózgu całkowicie zmieniają swoją osobowość i upodobania, mimo iż informacja genetyczna pozostaje bez zmian. Dzieje się tak dlatego, że człowiek tracąć pamięć. Rodzice starają się, aby ich dziecko miało w życiu jak najlepiej. Naukowców wskazują jednak, że na rozwój i całe życie człowieka istotny wpływ mają czynniki, na które rodzice rzadko zwracają uwagę.


Duszpasterstwie Akademickim Most przy pl. Prelekcje wygłoszą: Dorota Roszak-Maćkowiak, psycholog z Ośrodka Adopcyjnego DOPS oraz prof. Stanisław Cebrat, biolog i genetyk. Ja sie w tym wychowalam, ale ucieklam, nie mam depresji ani nic, osiagam cos w.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.

Popularne posty